DILI (timorpost.com) — Prezidente Repúblika (PR), José Ramos Horta, Kuarta (14/09), halo vizita diretamente ba edifísiu Programa Monitorizasaun Sistema Judisiál (JSMP), hodi haree sira-nia servisu ba iha Justisa no Lejizlativu.
Diretora JSMP, Ana Paula Marçal, hatete hanesan hotu-hotu haree agora JSMP hamutuk ho Prezidente Repúblika, ne’e hanesan vizita primeira-vés.
“Objetivu vizita ida ne’e atu haree diretamente serbisu JSMP nian no mós rona ami-nia serbisu durante ne’e oinsá, observasaun ami nian ba iha Justisa no ba mós Lejizlativu,” nia hateten hafoin PR Horta vizita iha resintu JSMP, Kolmera.
Nia dehan, pontu ne’ebé JSMP hato’o ba Prezidente Repúblika, mak JSMP nia deskobrimentu sira iha istória Justisa Lejizlativu liuliu funsionamentu funsionáriu sira, prokuradór, defensór públiku no mós Tribunál sira, tuir saida maka durante ne’e JSMP observa, inklui mós ba iha funsionamentu Parlamentu Nasionál.
“Kona-ba serbisu Parlamentu Nasionál nian, JSMP ninia kestaun maka lei sira ne’ebé produs, ami hato’o ba Prezidente kona-ba serbisu ne’ebé durante sira halo, ami apresia mós ba serbisu ne’ebé konvida JSMP, maibé ami hakarak tebes iha futuru mai konsultasaun públiku ne’e presiza kontinua iha lei sira hodi nune’e bele reflete realidade Timor nian,” Diretora ne’e relata ba PR Horta.
Nia hatutan, tenke iha peskiza bainhira atu hamosu lei ruma, atu nune’e lei ne’e labele dook husi realidade, maibé tuir duni ka hatán duni ba realidade Timor Leste nian.
Alende ne’e JSMP hato’o mós programa ne’ebé harii iha tinan 2020 kona-ba ezisténsia legál, Liga ho JSMP nia serbisu ida ne’ebé sira halo ne’e no mós Vítima sira ne’ebé durante sira fó asisténsia ne’e, saida mak vítima sira presiza.
“Kona-ba ida ne’e, JSMP hein tulun husi Prezidente Repúblika, hanesan hotu-hotu hatene katak Xefe Estadu bele influénsia ba iha setór hotu-hotu, entaun ami hein katak liuhusi Prezidente ninia vizita iha ne’e, ami hato’o dezafiu ne’ebé durante ne’e ami hasoru iha serbisu ida ne’e hodi nune’e ba futuru, ami sei halo atividade hamutuk karik, espera ami bele serbisu hamutuk iha setór rua ne’e”, nia esperansa “Dezde JSMP harii foin Prezidente Repúblika ida bele mai vizita, ida ne’e onra boot tebes, ami fiar katak, ohin diskusaun ne’ebé ko’alia ho Xefe Estadu hodi bele kontinua iha futuru”.
Iha fatin hanesan PR Horta, subliña iha tinan lubuk ida nia laran, akompaña hela serbisu ne’ebé JSMP halo.
“Ha’u primeira-vés mak mai, iha tinan lubuk ida nia laran, akompaña hela serbisu ne’ebé JSMP halo, importante nu’udar monitoriamentu ba sistema Justisa ne’ebé iha fatin barak,” Xefe Estadu dehan.
Xefe Estadu esplika, ida Vítima sira nian, ida akuzadu nian, portantu Justisa la’ós de’it parte ida, maibé Justisa ne’e parte barak, parte testemuñu, testemuñu bele loos ka lae, ou ema ne’ebé alega krime ruma, ka alega kontra nia komete duni krime ne’e ka lae?
“Buat sira ne’e signifika saida, investigasaun ne’ebé hahú husi polísia tenke halo loloos ho seriedade, profisionalizmu, respeita ema nia dignidade, ema nia privasidade, la’ós halo hanesan iha akuzasaun oan ruma ou informasaun oan ruma ba kedas ho média, hodi kaer kedas ema ne’e iha Ministériu ruma nia laran para dada mai, ne’e ofende ema ninia inosénsia tanba enkuantu julgamentu ne’e la remata, ema ne’e inosente,” PR Horta afirma.
Xefe Estadu haktuir, JSMP serbisu di’ak iha tinan sira ne’e nia laran ho rekursu ne’ebé la barak, ne’e órgaun ida iha instituisaun ida independente, laiha meius finanseiru, haree fatin ne’e modestu simples.
“Portantu ho ida ne’e buka atu reforsa sira, hodi bele hala’o sira-nia knaar, atu bele tau matan ba independénsia podér Judisiál nian, hodi la bele podér Judisiál sai polítizadu, tanba kuandu podér Judisiál polítizadu ita lakon hotu,” Xefe Estadu afirma.
2,037 total views, 3 views today
Bele hare Video Seluk :