DILI, (timorpost.com)— Prezidente Komisaun Nasionál Eleisaun (CNE, sígla Portugés), José Belo, dehan ba oin bainhira realiza eleisaun sei la presiza ona tinta no halo ku’ak boletin votu sira hanesan baibain maibé sei implementa sistema Biométriku.
Nia dehan, foin daudaun sira reuniaun ona ho Ministru Administrasaun Estatál (MAE) hodi ba oin Timor-Leste sei implementa sistema ida ho naran Biométriku ne’ebé nasaun avansadu sira barak mak utiliza ona sistema ida-ne’e ba iha prosesu eleisaun.
Maske utiliza sistema ida-ne’e iha vantajen no mós iha dezvantajen maibé vantajen barak liu tanba sistema ida-ne’e bele kontrola ema labele halo dupla eleisaun, nune’e ajuda aban bainrua rejistu partidu polítiku karik ema ida naran hanesan ne’e iha partidu ida-ne’e atu muda tan labele ona.
“H a’u hanoin tempu to’o ona atu utiliza sistema Biométriku, tanba nia mós la’os utiliza ba eleisaun de’it maibé bele haree ema-nia identidade loos liuliu ba servisu intelijénsia sira, tanba agora ita buka malu de’it iha bairru ida mós la hetan”, hatete Prezidente CNE, José Belo, iha salaun Lalini Larigutu Kolmera, Segunda-feira, (12/02).
Nia hatutan “Presiza mak lokaliza lalais ema ne’e no ema ne’e see hela iha ne’ebé hanesan mós ba eleisaun, kuandu dupla laiha ona ema hotu-hotu tama ona prosesu ida-ne’e sei fásil liután. Dupla mós laiha ona aban bainrua tinta mós ita la uza ona tanba rai barak la uza ona, tanba rejistu ona ho di’ak, inklui mós la halo ku’ak kartaun ka boletin votu sira, maibé iha ita-nia mak sei iha deskonfia malu maibé rai seluk komesa teknolojia avansadu ona entaun ita presiza adapta mós”.
Daudauk ne’e ekipa tékniku ho ministru diskuti hela oinsá atu bele estabelese sistema ida-ne’e, foin daudaun sira-nia parte reuniaun ona hodi ko’alia kona-ba estabelese sistema ida-ne’e.
“Foin daudaun ami reuniaun ona ho ministru, data ba atu estabelese sistema ida-ne’e ita seidauk fiksu maibé tinan ida-ne’e presiza tenke estabelese ona sistema Biométriku atu nune’e evita ema rejistu no ema tuir eleisaun iha ne’ebé de’it mós bele, ita labele halo defikulta ema”, nia esplika.
Tanba eleisaun ne’e voluntáriu la’os obrigatóriu ba ema hotu tenke tuir, entaun CNE tenke buka meius hotu-hotu nune’e eleitór sira fásil liu partisipa ho másimu, maske ne’e hanesan sira-nia responsabilidade nu’udar timoroan.
Sistema biométriku ne’e sistame ida ne’ebé utiliza karakteristika pesoál (ne’ebé ligasaun diréita ho see mak ita-boot) atu halo autentifikasaun ou identifikasaun ba ema ruma. Sistema ne’e mós halibur karakterístika biométriku ne’ebé úniku kada ema ida nian. Karakterístika biométriku ne’e sei halo ligasaun direita atu halo verifikasaun ou identifikasaun individuál.(*)
6,639 total views, 9 views today
Bele hare Video Seluk :