DILI—Sekretáriu Estadu Komunikasaun Sosiál (SEKOMS), Merício Akara subliña, só estadu emerjénsia maka fó biban ba estadu atu limita sidadaun sira nia direitu iha luta kontra atake pesti corona (COVID-19).
iha funu mundiál ida ne’e, ba Timor Leste, Akara hatete, governu tetu tiha ona husu ba Prezidente Repúblika Francisco Guterres Lú Olo atu husu autorizasaun ba Parlamentu Nasionál atu deklara tan estadu emerjénsia ba fulan ida tan.
Estadu emerjénsia sei konsentra maka’as iha fronteira sira, segundu maka kuarentina obrigatóriu tenke mantein. Mínimu objetivu rua ne’e ita bele implementa bainhira estadu emerjénsia bele la’o tan. Tanba ita labele limita ema nia direitu ho lei baibain, liuliu ita atu bandu ema tama sai,” Akara subliña iha nia intervensaun iha plenária Parlamentu Nasionál, Tersa (26/05/2020), bainhira partisipa iha debate ba apresiasaun Lei Antí Korrupsaun.
Akara dehan, hatudu tiha ona iha fulan rua liu ba bainhira Timor Leste aplika estadu emerjénsia konsege fo biban di’ak tebes ba estadu liuliu governu atu halo atuasaun sira ba kontra virus ida ne’e no halo preparasaun sira liuliu prepara aimoruk.
“Ita laiha ona kazu maibé virus ne’e sei iha. Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) dehan virus ne’e sei iha fatin-fatin. No iha posibilidade atu ataka fali ita (Timor Leste) sei maka’as tanba aimoruk ba ida ne’e mós seidauk iha,” Akara hatete.
Nia hatutan, realidade agora maka nasaun viziñu Indonézia mós virus ne’e sei ataka maka’as loos inklui iha área sira fronteira terrestre ho Timor Leste.
“Estadu emerjénsia ne’ebé agora ita propoen nia regra sei la maka’as hanesan fulan rua liu ba. Ita sei konsentra maka’as ba iha taka fronteira terrestre, tasi no lalehan. Tanba ita hatene katak virus ne’e mai importadu,” Akara rekoñese.
Entretantu Timor Leste konsege rejista kazu pozetivu ba COVID-19 hamutuk ema na’in 24, maibé rekoperadu iha semana hirak liu ba.
Atualizasaun dadus mundial, iha loron 26/05/2020 haktuir, infetadu hamutuk 5,588,020, mate hamutuk 347,872 no rekoperadu hamutuk 2,365,703.
Entretantu Prezidente Repúblika, Francisco Guterres Lú Olo, iha loron 26/05/2020, prezide reuniaun Konsellu Superior Defeza no Seguransa (KSDS) no Konsellu Estadu hodi rona membru sira nia hanoin kona-ba proposta Governu ba estensaun estadu emerjénsia ba fulan ida tan.
Reuniaun estraordináriu Konsellu Ministru, foti tiha ona desizaun iha loron 25/05/2020 ba estensaun estadu emerjénsia ne’ebé sei remata iha 27 maiu 2020, ba fulan ida tan.
Governu nia pedidu ba estensaun estadu emerjénsia bazeia ba realidade katak kazu pozitivu COVID-19 aumenta globalmente. Tuir Organizasaun Mundiál Saúde kazu konfirmadu ho COVID-19 iha nivel mundial hamutuk 5.240508. COVID-19 sei kontinua alastra husi ema ba ema iha fatin ida ba fatin seluk. Organizasaun Saúde Mundiál fó-sai tiha ona katak seidauk hatene bainhira mak rohan husi pandemia ne’e.
Maske Timor-Leste deklara ona laiha tan kazu konfirmadu, hafoin ema na’in-24 rekuperadu hotu ona, maibé ne’e la signifika Timor-Leste livre ona husi COVID-19. Haree ba númeru kazu konfirmadu iha Indonézia aumenta, partikularmente provinsia Nusa Tenggara Timur ne’ebé Timor-Leste fahe nia fronteira hamutuk, moras COVID-19 aumenta ba beibeik no tama ona iha transmisaun komunitária.
Prezidente Repúblika sei foti desizaun hafoin rona hanoin husi Konsellu Superior Defeza no Seguransa no Konsellu Estadu. Prezidente Repúblika sei dekreta estadu emerjénsia hafoin hetan autorizasaun husi Parlamentu Nasionál.
Timor-Leste deklara kazu pozitivu ida ho COVID-19 iha loron 21 marsu 2020, ho Estadu nia naran, iha 27 marsu 2020 Prezidente Repúblika deklara estadu emerjénsia ba fulan ida. Prezidente Repúblika estende estadu emerjensia ba fulan ida tan, husi 28 abril to’o 27 maiu 2020.
Estadu implementa estadu emerjénsia tanba atu hases sidadaun hotu-hotu iha Timor-Leste husi kalamidade públika ne’ebé bele mosu husi COVID-19. (cao)
803 total views, 6 views today
Bele hare Video Seluk :