“Ha’u la dehan to’o dala hitu, maibé, hitunulu dala hitu”.
(Reflexaun badak ba domingo XXIV tempo komun nian. Sir. 27, 33-28, 9; Sal. 192; Rm. 14,
7-8; Mt. 18, 21-35)
Hosi: Luis Pereira S.J
Kontexto!
Iha semana kotuk, liturjia aprezenta mai ita konaba koresaun fraterna. Koresaun fraterna katak
maun eh alin ou ema ida halo salan ou halo buat ne’ebé la diak/la lós ba ema seluk; maun eh
alin ou ema seluk ne’e, preciza fo hanoin nafatin, halo koresaun fila-fila no hanorin bebeik,
atu ida ne’ebé halo salan ou halo buat la diak/la lós ne’e, bele aprende no hadia. Tan ne’e, mak
ita dehan katak koresaun fraterna ne’e, núdar dalan domin no karidade nian ida.
Domingo ida ne’e, Santa Kreda konvida ita atu reflete no medita konaba perdaun no laran diak
Nai Maromak nian. Perdaun signifika katak ema ida halo salan, la lós ou la diak ba ema seluk
ida, ema seluk ne’e, fo perdua ba salan, la lós ou la diak ne’ebe nia simu no vis-versa. Naí
Maromak nia perdaun ba ema mak perdaun sem limite. Nuné, nia husu atu ita ema sarani banati
tuir nia, iha perdaun no laran diak. Nia hakarak atu ita perdua fila-fila. Basá, perdaun moris
husi domin. Tan ne’e mak Jesus dehan ba Pedro katak perdua dala hitunulu dala hitu.
Ponto 3 ita bele reflete hamutuk:
- Perdaun sem limite!
Leitura datoluk husi Saun Mateus haktuir konaba Pedro ne’ebe hakbesik-an ba Jesus hodi husu
se nia maun eh alin sala dala wain hasoru nia karik, dala hira mak nia tenki perdua. Dala hitu?.
Jesus dehan ba nia, dala hitunulu dala hitu. Se ita halo kalkulasaun mak ita hetan resultado 490.
Ida ne’e, signifika katak perdaun Nai Maromak nian mak perdaun sem limite, sem medida.
Perdaun laiha kalkulasaun. Perdaun ida laiha kondisaun. Tamba, nia moris husi domin no laran
diak. Nuné, perdaun ida ne’e, lori moris no fo moris ba ema. Nia halo ema ida hetan moris
foun, tamba nia husik nia salan hodi hahu moris foun ho Maromak.
Dala barak iha ita nia moris lor-loron nian, susar tebes ba ita atu fo perdaun ba ema seluk
wainhira sira halo salan hasoru ita, tamba ita rai odio, hirus ou laran nakali hanesan atan debe
osan bót haktuir husi evanjelho ne’e. Ida ne’e tamba, ita seidauk ou la toman sente perdaun
husi Nai Maromak. Ita la konfesa ho diak no konfesa fila-fila. Ita husik Nai Maromak dók husi
ita-an/ita nia sentru moris. Tan ne’e, ita susar atu perdua tamba nia domin no laran diak la moris
iha ita nia fuan. Ahi perdaun Nai nian la sunu iha ita nia fuan. Tan ne’e mak nia la fo naroman
iha ita nia hahalok/atitudes. Tamba ne’e, Jesus husu ba Pedro, ba discipulo sira, nomós ba ita
ida-idak, atu perdua malu sem limite; sem medida; no sem koloka kondisaun ruma. Perdaun
ne’ebé moris husi domin no misericordia, sei lori moris no fo moris. Nuné mak ita dehan
perdaun ne’e, odamatan ba moris: moris foun, moris ksolok, moris libre no moris rohan laek.
- Perdaun liberta no kura ema!
Leitura dahuluk husi livro Ben Sira, haktuir katak rai hirus no laran nakali mak aititudes ladiak
ne’ebe ema maksalak sira mak pratika ka moris tuir. Atitudes rua ne’e, hetan kondenasaun husi
Maromak, hetan kastigo husi Maromak. Basá, sira lori ema ba dalan mate nian: dók husi
Maromak. Sira la lori ema ba ksolok lolós. Nuné, perdaun no domin mak atitudes ne’ebe Naí
Maromak hakarak ema pratika no moris tuir. Atitudes rua ne’ebé Nai Maromak rekomenda, no
hetan bensaun. Tamba ne’e mak molok hasae orasaun/hamulak buka uluk lai perdaun. Basá,
perdaun ne’e liberta no kura ema. So ho atitudes perdaun no domin mak ema ida bele manan
ksolok lolós no moris rohan laek.
Tamba ne’e, Nai Maromak konvida ita liu husi livro Ben-Sira atu keta rai hirus no laran nakali.
Maibé, buka perdua ema sira ne’ebé halo ita hirus no laran nakali. Tamba ita mesak deit sala
nain/pecadores. Ho perdaun, ita halo Nai Maromak besik ba ita no ba sira mós. Laós ne’e deit,
maibé, perdaun liberta no kura ita rasik no sira ne’ebé halo salan hasoru ita.
- Perdaun halo ita pertense ba Maromak!
Leitura daruak husi Saun Paulo nia surat ba sarani sira iha Roma haktuir katak laiha ema ida
moris ba nia an rasik. Ita moris ba Nai no mate mós ba Nai. Ne’e katak ita pertense ba Nai liu
husi Jesus-Kristo. Se ita pertense ba Nai, ita preciza hatudo valores Nai nian hanesan domin,
perdaun, laran diak, laran luak, kompaixaun nst. Simplesmente, kristaun sira tenki sai fatin ba
domin, ba respeito no simu ema seluk. Labele despreza ema ruma, labele julga ka kondena ema
arbiru, liu-liu sira ne’ebe ideas lahanesan ho ita.
Ita habadak reflesaun ne’e, hosi dehan katak Jesus-Kristo mak modelo bót iha fo perdaun no
domin. Iha Kruz leten, Nia sei perdua ema sira ne’ebé halo salan hasoru nia. Ninia perdaun no
domin laiha limite no laiha kondisaun. Nuné, nia pertense ba Maromak. Se ita halo nia pertense
no sai sentro ba ita nia moris, ita mós sei hatene fo perdaun no simu perdaun. Ita rona Jesus nia
lian ne’ebé dehan: “Ha’u la dehan to’o dala hitu, maibé, hitunulu dala hitu”. So nuné deit
mak ita bele hananu ho salmista: “Nai laran luak, hadomi perdua ema tomak”.
Amen! (lupers)
1,149 total views, 24 views today
