ADVERTISEMENT

“Hakmatek Hela Ho Imi” Moris divina ‘tu’u’ ona ba ita nia fuan

Timor Post - Relijiaun
  • Share
Imajen GBI Bumi Anggrek

(Reflexaun badak ba Domingo Pentecostes. Act. 2,1-11; Sal. 104; 1Cor. 12, 3b-7.12-13; Jo. 20, 19-23).

Husi: Luis Pereira SJ

ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA


Kontexto

Haksolok ba! Semana kotuk, ita selebra Domingo Ascensaun: Jesus nian rasik ba Lalehan. Semana ne’e, ita selebra Domingo Pentecostes:Espírito Santo tun ba mundo. Semana oin, ita celebra Domingo Santíssima Trindade.  Nuné, ita fiar iha Maromak Trindade: Aman, Oan no Espírito Santo. Aman nia Lia-Fuan mak Oan. Oan nia iss mak Espírito Santo. Aman nia funsaun mak kria. Nuné, ita bolu Nia: Kriador; Oan nia funsaun mak salva. Nuné, ita bolu Nia: Salvador; no Espírito Santo nia funsaun mak santifika/konsola. Nuné, ita bolu Nia: Santifikador/Konsolador. Tamba ne’e, Maromak Trindade nia projeto Salvasaun ba umanidade mak projeto kontinuasaun ida.

Ita tama ona iha parte ida ne’ebé ita hanaran santifikasaun ba kriasaun be Oan Mane Mesak salva ona. Signifika sá? Jesus Kristu Moris Hias molok husik umanidade ne’ebé nia salva ona ho nia moris rasik, nia husik hela nia Espírito ba sira ne’ebé nia halibur atu kontinua misaun ne’ebé nia estabelece tiha ona. Nia HU’U-ISS ba Apostolo sira. Ho ida ne’e, sira hetan ona matenek-sabedoria, naroman, forsa, no zelo atu lori misaun haklaken Lia-Foun Diak ba oin.

Ponto 3 ita bele reflete hamutuk:

1). FORMA husi Espírito Santo!

Leitura dahuluk husi livro haktuir Apostolo sira nia hahalok, aprezenta Espírito Santo hanesan anin bót/át. Anin bót ne’ebé, tama iha Apostolo sira nia hela fatin. Nia tama iha sira an hanesan ahi-lakan hodi loke sira neon no halo sira bele koalia lian oi-oin no kumprende malu. Anin, ita la bele haré ho matan (invisível) maibé, ita bele sente. Nia hamalirin ita fuan wainhira ita sente laran nakali, hirus, ódio nst. Ita labele haré Espírito Santo ho matan, maibé, ita bele sente iha ita nia moris lor-loron. Nia real/nyata. Nuné, iha nível ida ne’e, ita bele dehan katak fiar iha buat ida ne’ebé ita la bele haré ho matan. Maibé, ita bele sente ninia prezensa.

Espírito Santo mós mosu ba Apostolo sira hanesan ahi-lakan ne’ebé fahe hodi tun ba sira ida-idak. Ahi ne’ebé fo naroman, hamanas fuan ne’ebé malarin, hamanas espirito ne’ebé namlaik iha hanoin no fuan atu haklaken Lia-Lós, Lia-Foun Diak ba mundo tomak. Ahi sempre sai símbolo/sinal prezensa Naí Maromak nian.

Espírito Santo mós tun ba Apostolo sira iha forma ‘línguas/lian” katak nia mai atu halo Discípulo-Apostolo sira intende mistério ne’ebé sira experiensia rasik.  Fo ba sira dom atu koalia lian oi-oin ho matenek no sabedoria lalehan nian atu haklaken no hatudu Lia-Lós konaba Jesus-Kristo Moris Hias ho Lia-fuan no hahalok ba maun-alin sira.

2). FUNSAUN husi Espírito Santo!

Kuandu Maromak kria Adaun no Eva husi rai, Nia hu’u-iss ba sira atu sira iha moris. Jesus-Kristo Moris Hias mosu ba nia Discípulo-Apostolo sira no hu’u-iss Espírito nian atu sira bele MORIS FALI husi sira nia tauk, konfuzaun, desanimo. Nuné, Espírito Santo lori mudansa ba moris Discípulo-Apostolo sira nian: Jesus dehan Espírito mak guia ita hanesan anin ne’ebé ita la hatene nia hu’u mai husi ne’ebé no atu ba ne’ebé. Espírito Santo lori no muda buat hotu hanesan hatuir iha Gaudium et Spes  n. 22. Ho lia fuan seluk, Espírito Santo tulun halo ita haré buat hot-hotu foun fali iha Kristo.

Jesus dehan ba nia Discípulo-Apostolo sira: “Simu Espirito Santo ba. Sira ne’ebé imi perdua sira salan, sira salan hetan duni perdaun”!. Nuné, Espírito Santo mak Espírito laran-diak/aran-luak Maromak nian kuda hela iha Discípulo-Apostolo sira no ema sarani sira fuan/laran. Ita nia vokasaun mós atu fo perdaun ba malu liu-liu iha ita nia rain ne’ebé iha ideas katak “fo perduan ne’e hatudu, tauk-ten, la brani, mau-feto, nst’.

Dala rua iha Evanjelhu domingo ne’e ita rona lia fuan HAKMATEK/PAZ. Jesus dehan ba nia discípulo sira: Paz/hakmatek hela ho imi!. Paz katak plenitude moris nian ne’ebé mak hatur iha Jesus Kristo Moris Hias. Fiar iha Kristo Moris Hias bele garante atu hetan paz ida be Jesus dehan ba nia Discípulo-Apostolo sira. Ita moris iha mundu pluralidade iha ne’ebé existe ema oi-oin, lian oi-oin, relijiaun oi-oin, partido oi-oin, organizasaun oi-oin no ideolojia oi-oin. Nuné, papel Espírito Santo nian mak hamoris Espírito unidade, simu malu, valoriza diferensia ne’ebé iha núdar riku-soin ida. Espírito Santo halo ita hare diferensa núdar oportunidade atu aprende ho halo diak liu tan.

 Saun Joaun sublinha  katak Jesus-Kristo Moris Hias hatudu nia kanek sira atu fo hanoin discípulo sira katak Nia ida be mate ne’e duni mak Moris Hias ona no husi nia sorin kanek be sulin ran ho wé mak fo moris ba Igreja no Batismo. Ida ne’e mak ksolok lolós ba umanidade foun.

3) PAPEL husi espírito Santo!

Espírito Santo fo ba ita matenek, halo ita intende, fo konselho, halo ita tauk Maromak, fortaleza nst. Espírito Santo preciza ita, ninia Igreja atu ko-opera ho Nia iha transformasaun ba mundo foun ne’e. La naton ita iha fiar ba Espírito Santo, maibé ita la serbisu. Ita preciza serbisu atu transforma ita nia Igreja ba unidade ida; Igreja domin nain ida ne’ebé hatene fo perdua no simu perdaun; hatene simu no fo (sharing) entre komunidade sira; ita nia paroquia sira tenki sai Kristo Nia Isin iha ne’ebé ita nia prezente/gifts pessoal/individual sira tau ba serbisu komunidade nian ho hanoin ida katak ita hotu iha prezente oi-oin maibe Espírito Ida deít; ita iha seribisu oi-oin, maibé Naí ida deít. Só nuné deit, mak ita bele enkarna iha ita-an Jesus nia Lia- Fuan “Hanesan Aman haruka Ha’u mai, nuné mós, Ha’u haruka imi ba”.

Ita habadak lia hodi dehan katak Festa Pentekostes fo hanoin mai ita grasa bót ne’ebé Jesus-Kristo Moris Hias husik hela ba Ita: Espírito Santo. Ita ne’ebé sarani ona, simu grasa no misaun ida ne’ebé konfia ba ita ho responsabilidade atu hamoris mundo foun ida ne’bé dejeja husi Kristo Moris Hias: Moris, Paz, Perdaun, Ksolok nst.

Misaun ne’e konfia ba ita sarani hotu. Liu husi ita nia abertura ba ema seluk, simu ema seluk ho sira nia diferensia hotu, ita fo ona sasin konaba Kristo Moris Hias no ita nia serbisu makas atu harí mundo foun ida iha ne’ebé Espirito Santo mak sai ita nia ‘motor moris’. Hamatek hela ho imi. Simu Espírito Santo ba!Amen. (lupersj)

(Hakerek nain Jesuita, hela iha Monserrat-Kasait, Liquiçá no Full-time lecturer iha Instituto São João de Brito (ISJB), Kasait-Liquiçá

Hakerek Nain Luis Pereira S,J

 960 total views,  3 views today

Oinsa Ita nia Reaksaun iha Notisia Nee?
Like
Love
Haha
Wow
Sad
Angry
You have reacted on ““Hakmatek Hela Ho Imi” Moris divina ‘tu’u’ ona …” A few seconds ago
Lee Mós :
Pedro No Igreja Nia Fiar: Ita Mak Messias, Maromak Nia Oan Mane, Imi dehan ha’u sé lós?

Bele hare Video Seluk :
  • Share
ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA

Notisia Timorpost Seluk


Komentariu :
Timorpost.com. Respeita tebes Ita Nia opiniaun. Laran luak no uza etika bainhira hatoo opiniaun. Opiniaun iha Ita Nia responsabilidsde, tuir lei ITE.

Varanda
Kategoria
Video
Buka
Watch
Facebook
error:
Simu Notifikasaun Hosi Timor Post Online! OK No