(Reflexaun badak iha loron ita celebra solenidade Santa Maria, Maromak Inan)
Husi: Luis Pereira S,J
Kontexto:
Boas festas tinan foun 2023. Ita hetan Inan ida atu akompanha ita durante tinan ida tomak. Ita mós iha hela festa natal. Festa ida ne’ebé importante tebes iha ita nia fiar. Maromak sai ema atu bele soi ita. Ita hananaran projeto Salvasaun Maromak nian. Projeto Salvasaun ne’e, akontese tamba Naí Maromak uza/hili ema balun atu bele kolabora. Maria no José mak individuo rua no familia ida ne’ebé Naí Maromak hili. Iha ne’e, ita koalia especifikamente ba Maria. Buat sá mak halo Maria núdar Santa no Maromak Inan? Hanesan imi hatene, respostas simples liu mak Nia Kous Maromak Oan: Jesus-Kristo. Nuné, nia sai Inan Nia santa tamba nia moris. Nia moris dedika tomak no total ba deit Maromak iha tau matan Maromak Oan hanesan inan ida.
Maria mosu no invoka iha fatin oi-oin ba ema oi-oin. Ita konhese ho naran Aparições Marianas no invocações Marianas. Nia mosu Iha Fatima, Portugal; iha Lourdes, França; iha Velankani, India; iha Aitara, Soibada; iha Fatubesi, Ermera; iha Guadalupe, Mexico nst. Iha fatin-fatin sira ne’ebé ita temi no sira seluk ne’ebé ita latemi, mesak deit hatudu Maria virgem halao nia knár Inan nian ida no sai discipula Oan Jesus nian iha hakbesik an ba ema no lori ema ba Jesus, nia Oan.
Ita bele dehan katak nain feto besik teb-tebes ba no ho sarani sira no sarani sira mós besik tebes ba no ho Nain Feto. Pontus 3 núdar qualidades Maria nian ne’ebé halo nia sai núdar santa no Maromak Inan: Rona/ouvir; Medita/rai(guardar) no fo fuan (frutificar).
1. Maria rona/acolha proposta Maromak nian!
Atitude dahuluk liu ne’ebé halo Maria sai Santa no Inan mak laós deit nia imaculada/sala-laek. Maibé, nia rona/acolha Maromak nia proposta: Nia Lia-Fuan. Maria rona Naí Maromak nia Lia-Fuan liu husi anjo Gabriel ne’ebé ba fo hatene ba nia katak nia atu sai Inan ba Maromak Oan ne’ebé atu mai moris iha mundo ne’e. Ida ne’ebé mak ita foin celebra dau-daun: Natal. Maria rona proposta ida ne’e,no responde kedas ho nia SIM, maskí ho laran tauk no ulun la komprende ida.
Ita bele hasoru Maria ida ho atitude/kualidade rona nian, atitude simu nian, no atitude nakloke nian, ho nia SIM, núdar sinal acolhida ida ba proposta projeto salvasaun Aman Maromak nian. Atitude ne’e núdar kondisaun necesaria ida ba nia, atu bele halo kontato ho anjo Gabriel. Ho Maria nia kontato ho anjo, lori nia ba halo experiensia ksolok nian ida. Lia-Fuan anjo nian dahuluk mak HAKSOLOK BA. Saudasaun anjo nian ne’e, laós saudasaun simples ida atu konvence Maria. Maibé, sentido klean liu mak: Vokasaun Maria nian atu lori ksolok ba umanidade. Nuné, mak nia mosu iha fatin oi-oin, ba ema oi-oin. Nia sai núdar PORTA-VOZ ksolok no Maromak nian ba povo hot-hotu. Ha’u rona/akcolha Maromak nia Lia-Fuan ka lae?
2. Maria rai-medita/guarda Lia-Fuan iha nia laran!
Atitude daruak ne’ebé halo Maria sai Santa no Inan mak nia Rona tiha lia-Fuan, nia medita/guarda Lia-fuan ne’e iha nia fuan. Ida ne’e mak hanaran discernimento. Rona tiha lia hiras ne’e, Maria hanoin deit iha nia laran. Discipulo/aperfeita Jesus-Kristo nian, preciza hakiak atitude rai-medita/guarda Lia-Fuan NaíMaromak nian. Maria rai-metin Lia-Fuan ne’ebé anjo hato’o ba nia, Lia-Fuan ne’ebénia rona husi Simeaun, Lia-Fuan ne’ebé Menino Jesus hato’o ba nia iha templo, niaiha buat hotu ne’ebé nia haré no rona konaba Oan-Jesus, nia rai hotu iha fuan.. nst. Holia fuan seluk, Maria, iha akontecimento sira, buka komprende ninia sentido. Nia rona Maromak nia Lia-Fuan, haré ba realidade, nia medita no buka atu komprende Lia-Fuan sira ne’e signifika saidá lós ba nia. Wainhira anjo Gabriel sauda nia, nia lakomprende saidá mak anjo dehan. Basá, nia rasik hatene katak nia seidauk moris hamutuk ho José (servisu nain, nonok, haraik an, justo) ; nia mós la komprende wainhira Jesus lakon iha templo no wainhira sira buka no hetan labarik Jesus, nia dehan ba sira ‘imi la hatene katak ha’u iha ha’u Aman nia uma’; Maria mós lakomprende wainhira Jesus dehan ba ema sira katak ‘ha’u nia inan, maun-alin sira mak sira ne’ebé halo tuir hau Aman iha lalehan nia hakarak’.
Iha Maria ninia moris núdar inan, nia la komprende buat hotu. Nia aprende atu komprende misterio ne’ebé Aman Maromak revela ba nia liu husi ninia Oan Mane Mesak. Modo atu komprende misterio ne’e mak Maria laós rai deít Lia-Fuan sira niala kompende ne’e iha nia laran, maibé, nia fo fuan mós/frutifica Lia-Fuan sira ne’ebénia simu. Tan ne’e, Maria hanorin sarani sira atu kultiva sira nia interioridade, medita no rai lia fuan sira iha ita nia fuan, buka hatene sentido husi akontecimento sira iha ita nia moris no prepara-an ba sá mak atu akontece. Ida ne’e mak tenki sai atitude baziku ida ba ita hotu ne’ebé lao tuir Jesus-Kristo no hadomi Maria.
3. Maria fo ‘fuan ba Lia Fuan’ (frutifica)
Atitude datoluk ne’ebé halo Maria sai Santa no Inan ida mak nia fo fuan baLia-Fuan. Nia kous-Lia-Fuan, Lia Fuan ne’ebé evanjelhu haktuir katak bibi atan siraba Belem, sira hetan duni Maria, Jose no kosok Oan, hatoba hela iha balada han fatin.Nuné, atitude seluk ida ne’ebé ita preciza hakiak atu sai discipulo/a perfeito/a Jesus-Kristo nian mak: frutifica/fo fuan ba Lia-Fuan ne’e. Maria la tur nonok deít iha niafatin. Maibé, nia sai (missionaria/igreja em saida) ba visita nia prima Isabel. Maria larai grasa ne’ebé nia simu ba nia an deít. Maibé, nia lori mós sai ba fahe ba ema seluk. Maria mai visita nia povu. Ida mak nia mosu ba bibi-atan sira iha Fatima ne’e. Nialori Jesus ba ema seluk. Nia ho Isabel hasoru malu nakonu ho ksolok. Nuné, Isabel haklaken katak ‘bendita és tu entre as mulheres e bendito é o fruto de teu ventre’(Lc1,42).
Discipulo/a Jesus nian, preciza fahe ba maluk seluk Lia-Foun diak be nia rona no medita. Sai discipulo/a missionaria/o iha sociedade no ba mundo! Ho lia fuan badak, Maria mak discipula perfeita Maromak nian, discipula perfeita Jesus nian. Nia rona Aman Maromak nia Lia-Fuan, medita no fo fuan. Nuné, nia KOUS NANIS ona
4,201 total views, 3 views today
Bele hare Video Seluk :
Subscribe to Timorpost
