“Tansa ita/o laran moras ho ha’u nia laran-luak?”
Reflexaun badak ba domingo XXV tempo komun nian. Is. 55, 6-9; Sal. 144; Filp. 1, 20-24, 27; Mt. 20, 1-16)
Kontexto!
Ita tama ona ba domingo XXV tempo komun nian. Liturjia domingo ida ne’e nian, konvida ita atu medita no komtempla konaba Reino Maromak mak laran-luak no domin. Ida ne’e, bele haré liu husi aiknanoik to’os nain ida ne’ebe sai ba buka serbisu nian sira. Nia mak buka. Nia mak bolu sira ida-idak iha tempo la hanesan atu ba serbisu iha nia to’os: balun iha dadersan nakukun; balun iha tuku 9; balun fali iha meio-dia; balun seluk iha tuku 3, no balun tan iha tuku 5 lokraik. Ba sira hotu, nia selu hanesan deit. Tan ne’e, sira ne’ebé serbisu sedu no tempo barak, hahu hirus, laran moras no kestiona sira nia ‘bos’ katak nia la justo. Sira lós?.
Maromak nia hanoin no dalan, laós hanesan ita ema nian. Maromak nia hanoin no dalan mak laran luak no domin. Tansa o laran-moras ho ha’u nia laran luak? Problema ho serbisu nain sira mak sira hahu hirus no laran moras ba laran diak no domin ‘bos’ nian. Ida ne’e, halo sira la apresia ba serbisu ne’ebé sira hetan no osan ne’ebé sira simu tuir kontrato. Sira hakarak ‘mete hotu’ ho buat ne’ebé hola parte ba ‘bos nian’ katak knár selu nian.
Dala barak, iha moris ne’e, ita hakarak atu iha sasan ka riku-soin, liu(lebih) husi ema seluk nian. Ida ne’e, dala barak mós lori ita ba dezafio ida ne’ebé ladun saudavel. Basá, nia lori ita ba iha foti-an, hirus no laran moras ba ema seluk. Nuné, ita haluha tiha bensaun/grasa Maromak nian, ne’ebé fo ba ita. Ita ba konsentra fali iha ema seluk nia bensaun/grasa.
Tan ne’e, laran moras, hirus no foti-an mak atitudes ne’ebé halo ita la sente, la rekonhese no haluhan Nai Maromak nia bensaun/grasa sira ne’ebé fo ona ba ita. Ita haré liu ba saida mak Maromak halo ba ema seluk no la nota/sente buat diak sira/kmanek sira ne’ebé mak Nai Maromak halo ba ita iha ita nia moris. Ita menus apreciasaun ba saida mak ita iha no se mak ita. Tamba ne’e, saidá mak ita preciza halo?
Ponto 3 ita bele reflete:
- Buka no harohan ba Maromak!
Leitura dahuluk husi livro Profeta Isaias haktuir oinsa profeta Isaias kumpri ninia misaun hodi bolu atensaun ba povo Israel ne’ebé tinan barak terus husi/iha exilio Babilonia nian, atu sira haré konaba sira nia falta de konsiensia no la fiel ba Maromak hodi fila hikas ba Nia. Tamba Nia laran-luak no perdua nian. Nune, fila hikas katak buka Maromak no harohan ba Nia. Husik ona buat ne’ebé pasado nian no fihir ba future ho esperansa. Basá, iha nia deit mak sira bele hetan ksolok lolós.
Ita preciza buka Maromak. Buka katak hakbesik ba Nia. Hakbesik liu husi lé biblia, halo orasaun, participa ativa iha eukaristia, moris tuir ukun-fuan sira Maromak nian. So nun deit mak ita bele sai belun diak Maromak nian. Se, ita dók husi nia, ita dók husi moris. Se, ita dók husi moris, ita dók husi ksolok lolós no salvasaun. Atu ita la bele dók husi nia, ita preciza harohan beibeik. Orasaun mak halo ita besik ho Maromak. Iha orasaun, ita halo dialogo ho Maromak. Ita koalia, Nia rona no Nia koalia, ita rona. Husi ne’e mak ita simu grasa ne’ebé ita kuran no preciza. Grasa ne’ebé Nai Maromak haraik ba ita mak tuir ninia dalan, laós tuir ita ema nia dalan.
Maromak nia dalan, laós hanesan ita nian katak Nia hanoin, laós hanesan ita nian. Nia iha rasik dalan hodi koneta ho ita. Nia dalan, dala ruma ‘aparece hanesan’ la fo ksolok ba ita. Ita sente hanesan nia la justo ou la halo justisa ba ita hanesan experiensia serbisu nain sira nian haktuir iha evanjelho Mateus. Sira la kontente ho patraun ne’ebe selu hanesan ba sira hot-hotu. Ita ema, dala barak koko/tenta kria imagem Maromak ida ne’ebé hanesan ho ita nian. Maibé, Maromak rasik kria ita tuir nia imagem. Nuné, ita nia misaun mak laós atu kria tan imagem Maromak nian. Maibé, luta atu sai hanesan nia ou sai ninia imagem ne’ebé nia kria ita ba.
- Imita no besik ba Kristo!
Leitura daruak husi Saun Paulo nia surat ba sarani sira iha Filipo haktuir konaba Saun Paulo nia experiensia luta atu sai hanesan Kristo ou sai hanesan ninia imagem. Ne’e katak nia imita no besik ba Jesus-Kristo. Nia konverte-an husi ema ida ne’ebé persegue no odio Jesus-Kristo, ba ema ida ne’eb prega no hadomi Jesus-Kristo. Tamba domin no tamba halo Jesus-Kristo sai nia centro moris, nia bele dehan katak ba nia, moris mak Kristo no mate buat folin diak ida. Iha ne’e, ita bele dehan katak saun Paulo manan ona grasa sai: Imagem e semelhança de Deus.
- Gratidaun no laran-luak!
Leitura datoluk husi Saun Mateus nia evanjelho haktuir konaba Jesus ne’ebe hanorin nia eskolante sira no ita katak Aman Maromak nia laran luak no domin ba ita laiha kondisaun. Nia bolu ema hot-hotu ba nia reino. Nia kontinua sai ba buka nia ema. Nia bolu sira husi tempo ida ba tempo seluk. Sese deit nia bolu. Maibé ida ne’e, depende ba ema ida-idak nia abertura atu hatan ba konvite nai nian.
Maromak oferese salvasaun ba ema laós tamba ema merese (hanesan salario ne’ebé nia tenki simu). Maibé, nia fo ho liberdade tamba nia laran luak no domin. Tamba ne’e, ita ema preciza iha fuan gratidaun ida, ba laran luak Maromak nian. Ita agradese tamba Nai Maromak konvida ita nafatin ba nia.
Ita agradese tamba nia laran luak no domin ne’eb laiha kondisaun. Ita harohan atu ita buka nafatin nia, iha ita nia moris lor-loron nian no halo nia sai ida deit ho ita. Tan ne’e, mai habót no haklean hahalok fuan gratidaun no laran-luak nian, laós hahalok ulun nian hirus no laran-moras. Só nuné deit mak ita bele hananu ho salmista: “Nai Maromak besik ba sira ne’ebé harohan”. Amen! (lupersj)
(Hakerek nain Jesuita, hela iha Monserrat-Kasait, Liquiçá no Full-time lecturer iha Instituto São João de Brito (ISJB), Kasait-Liquiçá!)
1,164 total views, 6 views today
Bele hare Video Seluk :
Subscribe to Timorpost
