“Aten-Brani/Korazem, Ha’u Duni. Keta Tauk!”
(Reflexaun badak ba domingo XIX tempo komun. 1Rs. 19, 9. 11-13; Sal. 84; Rm. 9, 1-5; Mt. 14, 22-33)
Hosi : Luis Pereira S,J
Kontexto!
Ita tama ona ba domingo XIX tempo komun nian. Liturjia lori ita tama wituan ba ‘tasi laran’ hodi kontempla konaba revelasaun Maromak nian no misaun salvasaun ne’ebe preciza lori ba fatin hot-hotu no ema hot-hotu.
Wainhira ita temi tasi, ita hanoin kedas ba ro’o Haksolok, ne’ebé nia notisia ita la rona kleur ona. Ita preciza ro’o Haksolok atu haksolok ita. Tamba, ita hakarak ‘hakur ba tasi sorin’ Oecusse ou Atauro. Ita preciza ro’o diak tamba kualker tempo, ita hasoru dezafius/challenges tasi nian: tasi bót, laloran bót, anin bót nst,. Ezatamente, Jesus no nia eskolante sira, iha sira nia misaun haklaken Lia-Foun Diak, tenta atu hakur ba tasi sorin. Iha momento hakur ba tasi sorin ne’e, Jesus la hamutuk ho nia eskolante sira. Sira hasoru dezafius iha tasi laran. Sira tauk no paniku. Iha situasaun hanesan ne’e, Jesus mosu ba sira hodi revela nia-an núdar Maromak Oan, lori hikas korazem ba sira no hatudu nia kbít hodi hakalma natureza, no restaura hikas fiar ninia eskolante sira nian.
Ponto 3 ita bele reflete hamutuk:
- Regular iha orasaun!
Iha leitura datoluk ne’ebé aprezenta husi Saun Mateus, haktuir katak liu tiha Jesus halo milagre multiplikasaun hodi fo han ema wain ho paun fuan 5 no ikan 2, Nia hadók-an wituan husi nia eskolante sira, hodi sae ba foho hodi halo orasaun. Iha momentos importante sira iha misaun Jesus nian, ita sempre rona nia halo orasaun. Orasaun mak komunikasaun regular ho Abba/Aman Maromak. Iha ne’ebá, mak nia hetan forsa, kbít hodi kontinua nia misaun salvasaun ou haklaken Lia-Foun Diak ba ema. Orasaun mak halo nia kontinua konekta-an ho ninia Abba, ita nia Abba. Orasaun mak halo nia fokus iha misaun. Orasaun mak halo nia kontnua obidente ba ida be haruka nia mai. Orasaun mak fo sentido lolós ba nia misaun.
Tamba ne’e, ita preciza hatoman-an ho orasaun. Atu nuné, ita hetan kbít, forsa iha ita nia moris; fokus iha ita nia misaun; konektado nafatin ho Aman Kriador; obidente nafatin ba Nia. Ita bele dehan katak orasaun hanesan ita nia ‘RAN’. Ita preciza tamba nia fo moris ba ita. Se nia laiha, ita ‘krekas’ no sei mate. Orasaun fo moris no transforma ema.
- Hakur ba tasi sorin!
Jesus nia moris okupa ho projeto salvasaun Aman Maromak nian. Projeto ida ne’e mak dada-dudu nia hakarak atu hakur ba tasi sorin (rai pagaun nian) atu lori mós ba ema sira iha ne’ebá. Nuné, ita bele dehan katak projeto salvasaun ne’e ba ema hot-hotu. Nia la exklui ema ida. Ema hot-hotu hetan konvite ba ‘proveito’ no partisipa iha projeto refere.
Ita mós bele dehan katak ita preciza hakur sai husi ita nia fatin lor-loron nian, husi ita zona konforto, husi ita nia fatin ne’ebé fo ksolok ba ita-an deít ou fatin ne’ebé hasusar-haterus ita, no hakat ba fatin ne’ebé preciza ita nia tulun, fatin ne’ebé iha susar-terus, fatin ne’ebé oferese ba ita dezafiu sira moris nian, fatin ne’ebé halo ita hetan versaun ita nia an lolós nst,. Ita preciza neneik no beibeik hakur liu ita nia fronteira kík sira ne’ebé halo ita nia mundo kík no klót. Ita preciza hakur ba ita nia interioridade atu deskobre beleza sira ne’ebé haksumik hela. So nuné deít mak ita bele hasoru malu ho Jesus ou nia mai hasoru ita. Nia mai hanesan haktuir iha leitura dahuluk husi livro Liurai sira nian katak nia mai iha anin mamar ne’ebé hu’u mai. Nia mai iha simplicidade, humildade no interioridade.
- Korazem, Ha’u duni. Keta tauk!
Existe loron sira ne’ebé laloran moris nian bót no invade ita nia moris no doko wituan ita nia hanoin, ita nia fuan no ita nia fiar. Halo ita sente kbít laek, tauk, paniku, nst. Tauk mak kontrario husi fiar no laós la-fiar. Tauk mak tahan netik ema atu komprende Jesus hanesan Naí Moris nia hun ne’ebé manan ona forsa mate nian. Tauk mak halo ema la bele haré Jesus hanesan Maromak Oan. Maibé, haré nia hanesan mate-klamar. Tauk halo ita bele ‘mout’ iha tasi moris nian.
Nuné, laiha razaun ka motivo ba ita atu tauk, sé ita tau fiar iha Jesus no brani atu hasoru laloran bót moris nian. Wainhira, ita hasoru problema, ita komesa tauk, desepero, sente nakukun, to’o ponto sira hanesan duvida ho Naí Maromak, sente katak Nia dók lós husi ita nst. Tamba ne’e, matan rua fihir metin iha nia. Koloka nia núdar centro no fokus ita nia moris nian. Atu nune, Nia soi no liberta ita. Tan ne’e, ho orasaun, iha korazen, no fiar iha moris ne’e, atu ita mos bele dehan: “los duni, Ita Maromak Oan”.
Ita habadak reflexaun ne’e hodi dehan katak keta tauk atu lolo liman ba Jesus hanesan Pedro. Keta tauk atu hasoru nia iha anin mamar hanesan Elias, no keta tauk atu hananu ho salmista: “Nai hatudo ita domin, haraik ita maksoin mai ha’u”. Amen!(lupersj).
(Hakerek nain Jesuita, hela iha Monserrat-Kasait, Liquiçá no Full-time lecturer iha Instituto São João de Brito (ISJB), Kasait-Liquiçá!)
3,242 total views, 3 views today
Bele hare Video Seluk :
Subscribe to Timorpost
