Reflexaun badak ba domingo XVIII tempo komun. Transfigurasaun Nai nian. Dn. 7, 9-10, 13-14; Sal. 97; 2Ped. 1, 16-19; Mt. 17, 1-9)
Kontexto!
Tinan-tinan iha loron 6, fulan Agosto, Santa Kreda dedika núdar festa Transfigurasaun Nai nian. Jesus ne’ebé sae ba foho Tabor tutun ho nia discipulo nain 3: Pedro, Tiago no João atu halo orasaun. Iha foho tutun ne’e duni, mak Jesus nakfilak-an/transfigura-an hodi hatudu nia divindade hanesan Maromak Oan liu husi nia oin sai nabilan hanesan loron, nia unuk sai mutin hanesan roman iha Moises no Elias nia oin no lian ida husi kalohna dehan: ”Ida ne’e mak ha’u oan doben ne’ebe fo ksolok ha’u, imi rona nia ba”.
Festa Transfuguransaun ne’e, monu los iha domingo XVIII tempo komun nian. Nuné, Santa Kreda konvida ita atu iha ita nia ‘tempo komun/ordinaria sira, hahu haré, sente, no experiensia dau-daun ona Maromak ninia grandeza, Marommak ninia kbít, Maromak ninia milagre iha mundo ne’e, iha ita nia atividade komun lor-loron nian. Tabor tutun hahu fo ona fo ‘sabor’ ba ita ema konaba lalehan.
Ponto 3 ita bele reflete hamutuk:
- Identidade núdar Maromak Oan!
Textos sira sinoticos nian hanesan Mt. 17:1-9, Mk 9:2-12 Lk. 9:28-36 mesak deit haktuir konaba Transfigurasaun Jesus nian iha foho Tabor. Nuné, ita bele dehan katak Transfigurasaun Jesus nian ne’e, iha ne’ebé nia oin sai nabilan hanesan loron, nia unuk sai mutin hanesan roman, hahu fo ona Sabor/gosto paskua nian: Jesus nia terus, mate no moris hias ba discipulo sira hanesan Pedro, Tiago no João. Nia hahu revela/hatudo-an núdar Ida ne’ebé iha mai husi Leten(do Alto).
Tansá iha foho Tabor nia tutun? Foho, iha Testamento Tuan haktuir núdar fatin enkontru entre ema no Maromak. Nia mak fatin Maromk horik ba. Tamba ne’e mak iha ita nia foho sira, ita tau estatua ka kruz sira iha ne’eba. Basá, ita fiar katak Maromak horik iha ne’eba. Nuné, iha Tabor tutun Aman Maromak REVELA nia Oan Mane nia IDENTIDADE lolós núdar Maromak Oan iha sasin lei no profeita ne’ebé reprezenta husi Moises no Elias. Jesus hatudu nia-an núdar Maromak Oan “Messias” ba discipulo sira. Jesus nakfilak-an/transfigura-an ba MANE MAKSOIN no Aman Lalehan dehan: “Ne’e mak ha’u oan doben ne’ebé fo ksolok ha’u, imi rona nia ba!”.
Transfugurasaun ne’e, núdar manifestasaun ida konkreta no real katak Nia mak Maromak Oan. Nia laós ona hatudo ou halo milagre ba ema seluk. Maibé, nia-an rasik hatudo milagre ne’e. Tamba ne’e mak Santo Tomas Aquino dehan Transfigurasaun mak milagre a’as liu hotu milagre sira seluk. Iha perfeisaun iha milagre ida ne’e. Basá, nia hatudo ona gosto lalehan nian. Nuné, mak matoban Saun Papa Joao paulo II inklui transfigurasaun iha misterio luminozo núdar parte husi terso nian.
- Rona Maromak Oan!
Rona mak attitude fundamental ida iha fiar sarani nian. Rona LIA-FUAN be hola isin ema nian. Rona Maromak Oan ne’ebe koalia ba ita liu husi BIBLIA iha misa, iha orasaun sira, iha terso, iha musika, iha livro sira, iha natureza, husi ema seluk nst. Ita preciza rona Nia barak liu tan katak rona nia neneik no beibeik atu Nia transfigura no transforma ita nia moris. Halo nia sai ita nia identidade. Atu nuné, ita bele hamutuk ho nia tama iha ‘kalohan lulik’ hodi ‘kontempla’ ninia oin furak no ninia kompaixaun ba mundo/ita ema. Ita bele apaixona/laran monu ba nia. Só nuné deít mak ita bele dehan ‘se ita hamutuk ho nia, se tan mak bele hasoru ita’?. Salmista dehan: “Nai mak Liurai, leten a’as liu rai tomak’.
- Hateke ba Maromak Oan!
Hamrík ba, keta tauk! Ida ne’e mak lia-fuan ne’ebé Jesus dehan ba nia discipulo sira iha Tabor tutun. Sira tauk hodi hakrúk ba rai, wainhira milagre akontese. Nuné, kuando Jesus bolu sira hamrík no keta tauk, sira hateke ba Jesus no nia mesak mak hamrík hela iha ne’eba. Sira haré nia no sira hamrík. Ita preciza hateke ba nia; matan rua fihir metin iha Maromak Oan. Basá, nia mak ita nia Messias no Nai. Nia mak marka ita nia identidade. Nia mak ita nia Salvador. Nia kontinua bolu ita nafatin katak hamrík husi ita nia frakeza sira; husi ita nia salan sira; husi ita nia terus no susar sira moris nian; husi ita nia dezafius sira; husi ita nia todan moris nian. Keta tauk atu hasoru sira.
Keta tauk atu lao ba oin. Keta tauk atu tau konfiansa iha Maromak. Keta tauk atu hateke ba nia. Basá, Nia sei hamutuk ho ita iha moris ne’e. Nia la husik ita mesak. Tamba ne’e, hateke metin iha Salvador ne’e, konfia no hamutuk ho Maromak Oan. Halo nia sai belun diak, sai ita nia identidade moris nian, atu nuné, nia transfigura no transforma ita neneik no bebeik sai nia ‘imagem e semelhança lolós Maromak nian. Só nuné deit mak ita proklama-an katak: “Somos filhos no Filho”.
Tamba ne’e, ita habadak reflexaun ne’e hodi dehan: mai ita hakbesik-an, rona Oan Mane Mesak, Maromak Oan no kontinua “conforma-an no transfigura-an”ho Nia lor-loron liu husi orasaun, jejum no karidade nst., atu nuné ita bele ‘trans-figura-an’ iha ita nia foho ‘Tabor oan’ sira hodi sai ema foun katak ema ne’ebé lao ba diresaun Maromak nian hodi koko dau-daun Sabor/gosto lalehan nian iha mundo ne’e no rona Aman Maromak nia Lian, lian ida be dehan :“Ne’e mak ha’u oan doben ne’ebé fo ksolok ha’u, imi rona nia ba!. Amen!(lupersj)
(Hakerek nain Jesuita, hela iha Monserrat-Kasait, Liquiçá no Full-time lecturer iha Instituto São João de Brito (ISJB), Kasait-Liquiçá!)
1,443 total views, 6 views today
Bele hare Video Seluk :
Subscribe to Timorpost
