ADVERTISEMENT

Profeta Amos, Crítica Social – Política No Religião, Mensagem Moral Ba Nação

Timor Post - Relijiaun
  • Share

Amos: 5:14-15

Husi: Pe. Luis Gouveia Leite

ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA


Artigo ida ne’e baseia ba texto profeta Amos capítulo 5:14-15. Amos profeta ida iha Biblia antigo Testamento nebe luta hasoru injustice social iha vida política no religião. Iha texto ne’e nia foca liu ba situação crise social política no profanação instituição religiosa sira nebe involve an iha política baratu no corrupto iha tempo neba. Tamba ne’e profeta bolu atenção, no fó mensagem moral ida ba nação tomak. Nia hakilar atu ema hotu buka halo buat diak hodi restaura situação aat ida ne’e. Nia bolu atu ema bele fila fali moris tuir Maromak Nia hakarak, liu hosi prática moris lor-loron nebe obedece ordem moral no ordem jurídico iha sociedade. Ikus taka ho refleção crítica idaba ita nia relidade nação ohin loron.

Situação Social- Política no Religião iha Tempo Amos

Profeta Amos moris iha tempo ukun ka governo ida nebe corrupto tebes, tamba lideres politicos sira la hala’o lolós sira nia kanar atu serbí povo. Lideres religioso sira ingnora sira nia papel crítica religião nian ba vida social no política iha sociedade nebe nia mentalidade aat tiha ona. Situação ida ne’e mak Amos hasoru iha nia tempo. Então povo sira nebe moris iha tempo profeta Amos sai vítima ba poder politico no poder religioso nebe corrupto. Situação aat ida ne’e, laós ema iha cidade deit mak infrenta maibe mos ema sira nebe hela iha aldeia ka zona rural (kampung). Sira hotu preocupa ho situação ida ne’e. Política la’o la lós, lider sira buka deit diak ba sira nia an, la interese ba moris diak povo nian. Situação social- política no religiosa nebe aat liu tiha ona. Situação ida ne’e la’os ema hanoin deit iha kakutak maibe realidade ida nebe povo infrenta iha sira nia moris lor-loron. Políticos sira gosa sira nia poder tuir sira nia gosto no interese; halo lei tuir interese sira nia grupo no pessoal; instituções religiosa sira lakon sira nia poder no haluhan sira nia identidade nebe oténtico hodi sai fali hanesan agência ba serviço público ka hanesan “ONG” ohin loron. Ita hare iha parte primeira iha Amos nia crítica 5:14 nebe dehan “ Ema sira nebe ita hadomi la halo buat nebe diak ba interes público. Hanesan suborno iha tribunal hodi manipula lia lós (2:6), manipula ema kiak sira (2:6), hanehan ema kbiit laek no kiak sira (2:7), manipula justiça iha tribunal (2:7), problemas imorais sira hanesan abuso sexual, sodomista (2:7), na’ok (pemerasaan)ba ema kiak sira” (2:8). Ita hare situação iha tempo neba, ita bele dehan situação social ida nebe ema moris laiha ona normas ka regras lei no moral. Laiha elementos ka instituição ida nebe sai filtro ba situação ida ne’e.

Lee Mós :
Sidadaun Ho ‘Passaporte’ Rua: Mundo No Lalehan Nian

Lideres comunidades religiosas no sacerdotes sira la hala’o ona sira nia kna’ar no função crítica ba poder política. Sacerdote sira nebe tabele an ba poder politico ka moris hosi liurai nia bikan ka cusinha, sai sacerdote nebe desorientado e sira sai sacerdote ba culto; sacerdote nebe serbí liurai no poder buka deit diak ba nia an, no nia estatus social. Hadomi sira nia estatus social doque defende lia lós. Sira halo buat hotu atu liurai contente no liurai gava hodi mantein sira nia estatus social rasik. (Cf. Amos nia crítica koalia ba sacerdote ka amolulik Amazias 7:10-17). Lideres religioso sira hotu hola parte iha situação corrupto moral no ética lideres politicos nação nian iha tempo neba.

Lee Mós :
Ukuran Cinta Adalah Tanpa Ukuran “Imi buka sai santo, hadomi no halo diak ba imi nia funu-baluk sira”

Religião lakon nia poder atu tama ka penetra ba poder politico sira nian hanoin no plano, atu halo buat diak nebe bele lori moris diak ba ema hotu. Maibe poder politico nian mak domina religião, halo religião lakon nia kbi’t atu fo testemunha no crítica ba situação corrupto moral-ética ida ne’e. Religião dala ruma sai fali espectadores drama ema kiak sira nian nebe hatudu an iha público.

Questão real ida ne’e mak Amos infrenta iha tempo neba, nia confrota ho situação ida nebe dificil; tamba ne’e tenke muda ka restaura situação ida ne’e. Atu nune’e bele assegura povo nia direito civil sira iha parte hotu, hanesan iha campo política economia, povo tenke moris diak, direito ba justiça no lia lós; iha parte religião liu-liu halo selebração culto nebe mós no lós iha instituição religiosa sira.

Mensagem Moral ba Nação

Iha capítulo 5:14-15, Amos fo mensagem moral ida ba sociedade tomak iha nia nação. Tamba ne’e nia hakilar “Buka buat nebe diak laos buat nebe aat” (5:14a), ordem ka (imperativo) ida nebe interesante tebes. Tamba buat nebe profeta fo atenção iha ne’e, laós situação baibain ida, maibe konaba moral nia abut ou airin nebe ema harahun tiha ona, no lideres sira mak sai autor ba destruição ida ne’e. Ida ne’e laós deit ona situação crise, maibe mais profundo duque crise, tamba hamate moral nação nian (hamate moralidade povo ida nian). Moral nia mate ita bele justifica wainhira instituição religiosa sira nebe sai forçaba moral, laiha ona kbiit atu harí moral ida nebe metin iha sociedade.

Lee Mós :
Sarani Sira Tenke Halo Sakrifísiu Iha Tempu Kuarezma

Buka buat nebe diak laos buat nebe aat” ida ne’e ordem moral ida nebe ideal .Buat diak mak sai condição ida ba ema hotu nebe moris iha comunidade nia laran atu bele apoio malu hodi realiza buat nebe sira hakarak iha sira nia moris. Governo nia função atu serbi povo, atu povo bele goza sira nia direito la ho manipulação no exploração hosi ema ba ema.

Ódio buat nebe aat no hadomi buat nebe lós no diak” (15a), ordem ida ho nia finalidade atu harí fila fali moralidade nação nian. Tamba nação ida bele harí metin wainhira nia moralidade iha abut metin no religião nudar força moral nian hala’o nia função ho diak no lós. Crime tenke hakribi tamba crime bele harahun povo nia direito civil sira. Crime mos lao’s cultura diak no lós atu aplica iha vida política no democracia. Crime mos la’os religião nia cultura.Tamba ne’e tenke hakribi. “Hakribi … “ ne’e hatudu ona katak ódio buat aat no harí no desenvolve dadaun hahalok no mentalidade ida nebe “hadomi buat nebe diak no lós”. Ida ne’e mak condição ideal ida nebe interesante ba poder religião atu continua luta hodi fo influência ba iha poder política.

 2,999 total views,  30 views today

Oinsa Ita nia Reaksaun iha Notisia Nee?
Like
Love
Haha
Wow
Sad
Angry
You have reacted on “Profeta Amos, Crítica Social – Política …” A few seconds ago

Bele hare Video Seluk :
  • Share
ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA

Notisia Timorpost Seluk


Komentariu :
Timorpost.com. Respeita tebes Ita Nia opiniaun. Laran luak no uza etika bainhira hatoo opiniaun. Opiniaun iha Ita Nia responsabilidsde, tuir lei ITE.

Varanda
Kategoria
Video
Buka
Watch
Facebook
error:
Simu Notifikasaun Hosi Timor Post Online! OK No