ADVERTISEMENT

Futuru Plataforma; Entre Nonu ka Nolu. Futuru Falbo; Entre Falla ka Forma

Augusto Sarmento - Opiniaun
Jornalista : Quintiliano Afonso Belo
  • Share

Esersisiu politika ne’ebe kada partido halo antes no depois eleisaun nudar kontratu politika entre partido sira atu hamutuk hateke ba dook hodi lori Timor ba oin. Atu hateke ba dook hodi Timor ba oin, konsentrasaun politika hodi bele manan maioria iha eleisaun nudar mehi partido hotu nian. Maibe keta haluha mos katak, produtus festa demokrasia depende ba vontade eleitor sira nian.

Tuir fontes husi TdR  katak hamutuk 18 partidos aprezenta ona listas de kandidatura ho kualifikasaun nebe diferenti husi nivel hotu-hotu. Husi 18 partidos ne’e ida-idak ho nia estratejia rasik atu bele manan konfiansa husi eleitor sira, tamba eleisaun mai ne’e laos determinadu ba plataforma no falbo atu automatikamente forma nonu Governu tuir rekizitus C-RDTL hateten.

ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA


C-RDTL hateten katak bainhira entre partido sira lakonsege hetan maioria iha eleisaun maka, kada partido tenki halo esersisiu hodi buka maioria parlamentar tuir visaun politika ida-idak nian, nufim hodi forma nonu Governu. Formasaun nonu Governu laos komplikadu, nukasu entre partido boot sira simu malun hodi nahe biti boot. Maibe sei sai komplikadu liu bainhira partido boot sira sei sukat nafatin no ate ohin loron sei utiliza diskursu Semak see? Semak halo? Semak ida ne’e no semak ida neba.

Lee Mós :
Justisa Sosial; Utopia ka Distopia

Eleisaun 21 de Maio tinan ne’e, sai hanesan mos kompetisaun entre partido rua. Partido ne’e maka Fretilin no CNRT. Estoria hatudu katak, partido rua ne’e nunka menus husi 20 kadeiras durante eleisaun sira. Partido rua ne’e mos sempre halo drama. Nufim lulun kiik sira ba no mai, hodi kria konfuzasaun ate buat hotu parado.

Lalaok nee akontese tamba emosionalmente naran husi partido rua ne’e memorizadu hanesan fundador (Fretilin) no kontinuador (CNRT) ne’ebe uluk komunga hamutuk liafuan savi hanesan mate ka moris UKUN RASIK AN. Maibe, rasionalmente nakfilak tiha no nakonu ho interese katak liafuan hakarak ka lakoi tenki TENKI UKUN ho lema oi-oin deit hodi partido kiik sira sai vitima no pasensia hodi augenta no mantein harame palku demokrasia ho sira nia natureza rasik.

Perguntas mak ne’e entre sira nain rua ne’ebe temin iha leten, semak  falla no semak ba nonu?  Nee hanesan misteriu (busa iha karol laran). Partido kiik sira sei halai tuir ho ida ne’ebe manan barak liu. Maibe, perguntas seluk fali dehan, seraque Partido bot rua mak determinador unika iha Timor Leste? ka iha tan Opsaun seluk atu sai alternativa hodi Timor ba OIN?

Lee Mós :
Matan Ruak Defende Plataforma Harii Governu Dasia

Tuir hau nia opiniaun pessoal, husi perguntas ne’e maka; 1). iha demokrasia partido boot sira laos determinador. 2). partido boot sira emosionalmente sei forte maibe rasionalmente laiha fundasaun. 3). partido boot sira ate agora sei utiliza diskursus se mak halo saida no semak se. Maibe, partido kiik sira kumunga oinsa bele lori Timor ba OIN no preukupa liu oinsa bele muda Timor-Leste sai forte, riku no seguru.

Biar nune’e fila fali ba vontade popular. Entre partido boot no partido kiik kompete malun nafatin tuir rekezitus legislasaun liu-liu kona ba eleisaun. Bele dehan katak determinador ba harii nonu governu mak vox populi. Karik vox populi fo votus ba partido kiik sira ho masimu iha 21 de Maio maka, partido kiik hanesan PLP, KHUNTO, PD cs iha vantajen no idikasaun ne’ebe seguru atu halai no buka malun.

Ho forma seluk, Partido kiik hirak ne’e laos inocenti no laos mos malkriadu atu hadau ukun husi Partido boot rua maibe,  partido sira hanesan PLP, KHUNTO, PD cs pronto nanis ho esperiensia ukun ne’ebe iha ona.

Nune’e hau sujere ba otas nurak sira atu bolu malun no tur hamutuk hodi forma koligasaun unidade nasional  ou KUN ba Timor-Leste ho maioria iha Parlamento Nasional. Aliende ne’e entre kiik sira hanesan PLP, KHUNTO, PD cs mos bele sai alternativa ne’ebe diak liu atu Lori Timor ba oin ho lalais, duke lakon tempu barak hodi sura se mak se no semak halo saida. Tenki hateten ba fundador no kontinuador sira katak tempu too ona! Laos ona tempu atu fo lanu vontantes sira  ho ilusaun no imaginasaun.

Lee Mós :
SEMI-PREZIDENSIALIZMU HO MULTIPARTIDARIZMU IHA TIMÓR LADÚN KONTRIBUI BA ESTABILIDADE GOVERNATIVA MANDATU IDA TO’O ROHAN

Ikus liu,  futuru plataforma bele naksobu sai nolu no falbo bele nakfilak sai falla.  Posiblidade ida ne’e bele akontese tamba Povu hakarak fundador no kontinuador tur hamutuk apoiu partido foun no kiik sira hodi hateke ba OIN hodi muda Timor-Leste sai nasun ne’ebe Forti,Riku no Seguru. Signifika Freteilin ho CNRT hela ho opizisaun hodi fo biban no oportunidade ba partido kiik sira PLP, KUNTO, PD cs hamutuk halo maioria parlamentar ou Koligasaun Unidade Nasional ka KUN hodi governa no harii nonu governu tuir mai. Vox Populi Vox Dei

Viva Demokrasia. Viva Timor-Leste

 

 

 

 3,291 total views,  3 views today

Oinsa Ita nia Reaksaun iha Notisia Nee?
Like
Love
Haha
Wow
Sad
Angry
You have reacted on “Futuru Plataforma; Entre Nonu ka Nolu. Futuru F…” A few seconds ago

Bele hare Video Seluk :
  • Share
ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA

Notisia Timorpost Seluk


Komentariu :
Timorpost.com. Respeita tebes Ita Nia opiniaun. Laran luak no uza etika bainhira hatoo opiniaun. Opiniaun iha Ita Nia responsabilidsde, tuir lei ITE.

Varanda
Kategoria
Video
Buka
Watch
Facebook
error:
Simu Notifikasaun Hosi Timor Post Online! OK No