BAZARTETE (Timor Post)-Organizasaun Noun Governamentál (ONG) Foinsa’e Unidade Dezenvolve Futuru (FUNDEF) hamutuk ho reprezentante Ministériu Agrikultura no Peska (MAP) Munisípiu Likisa inklui grupu benefisiáriu sira, hahú kolleta modo mutin, kanko, brinjela, alfase tomate iha suku Ulmera, foin lalais ne’e.
Membru Grupu benefisiáriu modo tahan, Lourdes Martins, esplika molok sira kolleta produtu lokal hirak ne’e, sira halo uluk prosesu lubun ida too kolleta.
“Prosesu kuda modo ne’e, primeiru tenke fila rai, depois sosa fini modo nian,bibit modo, depois rega dadeer- lokraik too fulan ida modo boot ona ita bele kolleta ba han no mos bele fa’an,” Lourdes esplika, ba Timor Post, segunda (27/09), iha suku Ulmera, munisípiu Likisa.
Rezultadu hosi kolleta ne’e, nia afirma, uluk molok implementa serka sanitaria relasiona ho covid-19, loja boot hanesan W-Four inklui Leader mak sosa sira nia produtu ne’e. Maibé depois de mosu situasaun pandemia ne’e, sira faan deit iha sira nia suku laran. Balun mos kliente sira kontaktu direta, hanesan husi merkadu Taibessi, Manleuana no Tasi tolu.
“Durante serka sanitária no konfinamentu obrigatóriu ne’e, ami la ba fa’an iha merkadu, ema sosa de’it iha ami nia fatin. Durante serka sanitaria, ami la hetan rendimentu tanba dalan taka, ami labele asesu ba iha merkadu hanesan Manleuana Taibesi, Kampung Baru, Tasi-Tolu. Dala ruma ami han de’it,” nia hateten.
Portantu, osan neebe sira hetan husi faan produtu ne’e, nia informa, uja ba kompras nesesidade uma laran, selu oan sira nia eskola.
Iha mos difikuldade ne’ebé sira hetan iha prosesu kuda produtu hirak ne’e, nia dehan, bee atu rega sira ninia modo mak araska, maibé buka oinsá para hetan bee hodi rega sira ninia modo.
Portantu, rai ne’ebé sira ne’ebé sira uza hodi kuda produtu lokal hirak ne’e, nia afirma, sira nia rain rasik.
“Ami nia rain rasik. Ektare ida no kantaderu rua nulu resin lima hodi kuda ; modo mutin, kanko, tomate, alfase, no seluk tan,” nia katak.
Lourdes hatutan, durante ne’e sira laiha servisu seluk ne’ebé mak sira halo, sira halo kuda modo sira ne’e inklui kuda budu tasi.
“Tanba ne’e ami husu ba FUNDEF atu bele haree ami nia preokupasaun kona ba bee moos, nune’e ami bele rega ami nia modo, mdo kuandu ona, ita tenke rega bebeik, se la’e modo bele mate ka namlaek,” nia husu.
Entretantu, Koordenadór FUNDEF, Rosalino dos Santos, promete sei kontaktu fila-fali loja sira, hanesan W-Four no Leader inklui supermerkadu sira seluk hodi sira bele sosa fali grupu benefisiairu sira nia produtu ne’ebé sira produs ona.
“Ba oin ita rezolve bee moos di’ak ona, ita kontaktu fali loja W –Four, Leader no supermarket seluk tan,” nia promete.
“Uluk bainhira halo diskusaun ho grupu seluk, ami dehan, sei imi ninia produtu di’ak ami sei fó fini ba imi no ita boot sira sei tuir tarjetu loja nian, hanesan presiza modo ida ne’e, imi mós lori modo ne’ebé loja sira.”
Nia afirma, Grupu Orti Kultura modo nian, hamutuk ema 15 no sira ne’e maioria estudante sira ne’ebé eskola iha universidade sira, ne’ebé hili Departamentu Agrikultura no grupu sira ne’e feto hotu, mane ida de’it.
Mane ne’e so halo lutu de’it, kona-ba halo kantaderu no kuda modo, nia dehan, ne’e maioria feto de’it. “Ami promove feto iha orti kultura hodi halo modo iha grupu tolu no balun iha sorin,” nia dehan.
“Ohin loron iha ita kolleta de’it kantaderu 25, kantaderu sira seluk ita sei kolleta iha tempu oin mai.”
Portantu, Koordenadór ne’e dehan, atividade segundu faze nian hetan apoiu husi Gabinete Sosiedade Sivíl, apoiu orsamentu uitoan hodi responde ba preokupasaun sira ne’e.
“Ita sei halo planu hamutuk ho grupu benefisiáriu sira hodi foti solusaun hodi rezolve bee hodi hare ba sira ninia produtu sira ne’ebé kuda ona la’o di’ak, bee menus, modo labele buras tanba bee di’ak maka modo sira ne’e bele buras,” Rosalino katak.
No durante programa ne’e la’o, sira observa katak antes ne’e la’o diak maibé foin daudauk ne’e komunidade balun baku kanu, entaun bee sai iha dalan de’it tanba ne’e komunidade sira ne’ebé kuda modo ne’e, bee moos la to’o iha sira.
“Antes atu implementa programa ne’e, ami survey uluk hodi haree kondisaun sira ne’e,” nia katak.
Entretantu, serimónia kolleta modo ne’e partisipa hosi reprezentante Ministériu Agrikultura Peska (MAP) munisípiu Likisá, autoridade lokál, sekretáriu suku no xefe aldeia inklui juventude no grupu benefisiáriu sira. (asb)
3,463 total views, 6 views today
Bele hare Video Seluk :
Subscribe to Timorpost
