ADVERTISEMENT

USAID-MS Lansa Fundu Haforsa Saúde Komunitaria Manufahi no Covalima

Orlando Oqui - Manufahi · Saude
Jornalista : Luis Casmiro Lopes
Editor : Orlando Oqui
  • Share
Foto hamutuk entre Diretór Misaun Interinu USAID nian, Aaron Brownell ho vise Ministru Saúde, autoridade Munisípiu Manufahi, Covalima ho autoridade postu Alas no Iliomar. Foto TP/Luis Casmiro Lopes

MANUFAHI (timorpost.com) — Iha loron Kinta (10/08), USAID ho Ministériu Saúde (MS) halo lansamentu apoiu fundus ba NGO lokál Sharis Haburas Komunidade (SHC) no HIAM hodi reforsa saúde komunitaria, promove hahalok saudavel liuhusi mudansa hahalok sosiál iha komunidade postu Alas, munisípiu Manufahi no postu administrativu Tiliomar, munisípiu Covalima.

Lansa ona projetu fortalesimentu sistema saúde komunitaria ho fundu 220,391 USD husi atividade Sustentabilidade Sistema Saúde USAID nian ne’ebé implementa husi ONG lokál SHC.

ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA


Iha ámbitu lansamentu ne’e, Diretór Misaun Interinu USAID, Aaron Brownell, hatete, fundus ne’ebé fó ba SHC no HIAM atu uza hodi implementa ba atividade mudansa hahalok sosiál.

“Objetivu husi apoiu ne’e hodi aselera intervensaun kona-ba mudansa hahalok sosiál hodi alkansa objetivu estratéjiku MS nian kona-ba promosaun saúde no mellora hahalok saudavel,” Aaron hateten iha suku Uma Bereloik, Kinta (10/08).

Nune’e, nia dehan, programa ne’e atu hadi’a komunidade nia hahalok saudavel nu’udar responsabilidade ema hotu-hotu inklui mós komunidade nian.

“Komunidade sira mós presiza konsidera nu’udar parseiru iha sistema saúde, la’ós hanesan de’it benefisiáriu. Komunidade presiza envolve no partisipa iha planeamentu implementasaun no monitorizasaun ba programa saúde nian,” nia esplika.

Tuir nia, komunidade labele simu de’it buat ne’ebé fó ba sira, tanba ne’e SHC, MS ho komunidade hamutuk sei fó formasaun no hakbiit família, inan isin rua, la’en kaben no inan-aman sira, labarik feto, mane no labarik adolexente sira inklui ema defisiente atu partisipa iha identifikasaun ba sira nia problema saúde rasik, dezenvolve planu asaun komunitaria no tulun komunidade atu sai na’in ba implementasaun no monitorizasaun.

Lee Mós :
Sidadaun 53.000 Simu Ona Vasina AstraZenaka

“Serbisu saúde munisípiu Manufahi no Covalima, SHC hamutuk ho komunidade sira tenke aprende atu sai inovadór, presiza aprende hamutuk oinsá dezenvolve planu asaun bazeia ba evidénsia hodi aplika instrumentu no teknolojia ne’ebé apropriadu hodi dezenvolve material kona-ba informasaun, edukasaun no komunikasaun hodi responde ba nesesidade komunidade nian prátika iha implementasaun,” nia sujere.

Aaron dehan, USAID iha kometimentu atu serbisu hamutuk ho MS no organizasaun sosiedade sivíl hodi suporta inisiativa ba fortalesmentu sistema saúde ho funsionamentu sustentavel ba governasaun no financas saúde nian, hadi’a dezempeña saúde, hadia hahalok saudavel no envolvimentu síviku nian.

“Ami espera katak atividade sira ne’e ajuda dezenvolve kapasidade organizasaun sosiedade sivíl nian atu dezeña, implementa no monitoriza atividade sira kona-ba mudansa hahalok sosiál nian,” nia hakle’an.

Iha fatin hanesan, Vice Ministériu Saúde, José dos Reis Magno, dehan, atividade ne’e importante tebes, tanba governu da-sia maski foin kaer ukun fulan ida maibé hamutuk ho USAID hodi lansa programa iha suku ne’ebé iha area remotas.

“Ita hili área remotas hodi lori ba povu bele sente katak governu ho parseiru nia intensaun ba dunik povu,” nia dehan.

Governante ne’e subliña, fundus ba atividade refere hetan apoiu husi povu Amerikanu USAID oinsá atu bele fortalese sistema nasionál saúde, bele promove hahalok populasaun ba mudansa moris saúdavel, atu nune’e liuhusi identifikasaun no planeamentu ne’ebé hala’o sira rasik sei identifika problema ne’ebé mais nesesidade propoin ba nivel aas liuhusi tau atensaun.

Lee Mós :
TDS Aplika Prizaun Preventiva Ba Arguidu CB Oho Nia Feen

“Maibé ba asembleia suku ne’ebé estabelesidu tiha ona iha postu administrativu 2 ne’e no ita espera katak buat hotu sei la’o tuir ritmu ne’ebé iha nune’e nia monitorizasaun tenke akontese duni hodi haree objetivu ikus tenke iha mudansa hahalok nune’e povu bele hetan saúde di’ak,” nia relata.

Nune’e, nia argumenta, ko’alia kona-ba mudansa hahalok labele ko’alia iha tempu badak, tanba tempu badak sei la rezolve buat hotu-hotu, maibé atu muda komunidade nia hahalok oinsá moris saudavel ne’e sei lori tempu. Espera katak hotu sei la’o di’ak no iha monitorizasaun husi serbisu munisipál rua.

“Hanesan sentru saúde ne’ebé besik ne’e ita boot sira bele monitoriza no nivel nasionál mós sei tau matan oinsá asegura ba implementasaun tomak. Klaru iha rekursu balun ministériu sei haree atu bele fó tulun ba estrutura munisipál rua oinsá implementa bele la’o di’ak, maibé ho fundus ne’ebé iha bele fó tan espíritu vontade ba komunidade iha nivel suku atu bele espresa di’ak liután sira nia hanoin ba iha saida mak nesesita ba,” nia hakotu.

Iha okaziaun ne’e, reprezentante administradór munisípiu Manufahi atuál responsavel sosiedade sivíl, Julio Gudinho reforsa katak, nu’udar servidór povu Manufahi ne’ebé reprezenta munisípiu no povu munisípiu nia naran agradese ba povu Amerikanu ne’ebé iha vontade boot no makaas ho fó apoiu mai povu Timor Leste liuhusi fundus ne’ebé halo lansamentu.

Lee Mós :
STAE-CNE Manufahi Distribui Material Elpar ba Sentru Votasaun 115

“Programa no atividade sira ne’e hotu ninia albu ba ita nia komunidade no povu tanba ko’alia ba saúde importante tebes no oinsá atu halo serbisu ruma presiza kondisaun saúde ne’ebé di’ak,” nia lia tun.

Ne’e duni, ba povu Amerikanu nia apoiu liuhusi USAID ba parseiru NGO SHC iha postu Alas no ba postu Tilomár hodi serbisu hamutuk atu hare ba saúde komunitaria.

“Liu husi atividade hirak ne’e atu hodi hakbesik liután serbisu sira ne’e hotu ba komunidade no motiva komunidade atu bele muda mentalidade oinsá fó importánsia ba moris saudavel,” nia salienta.

Molok hakotu, reprezentante administradór ne’e tenik, ko’alia kona-ba saúdavel presiza moris iha ambiente ne’ebé saudavel, se ambiente la saudavel ita nia moris mós la saudavel. Intervensaun sira ne’e ba direta komunidade iha tereinu.

Tuir observasaun Timor Post nota katak, partisipa iha lansamentu ne’e mai husi administradór munisípiu Covalima no Diretora saúde ho reprezentante administradór munisípiu Manufahi no Diretora saúde munisípiu Manufahi ho xefe Sentru Saúde no autoridade suku no postu inklui reprezentante Diretór FONGTIL no sosiedade sivíl sira iha Manufahi.

Entretantu, tuir dadus ne’ebé Timor Post rekolla iha terenu katak, atividade ne’e benefisia ba komunidade suku 5 iha postu Alas, munisípiu Manufahi ho total 7.884 no postu Tilomár, munisípiu Covalima benefisiáriu 7.885.

 2,622 total views,  6 views today

Oinsa Ita nia Reaksaun iha Notisia Nee?
Like
Love
Haha
Wow
Sad
Angry
You have reacted on “USAID-MS Lansa Fundu Haforsa Saúde Komunitaria …” A few seconds ago

Bele hare Video Seluk :
  • Share
ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA

Notisia Timorpost Seluk


Komentariu :
Timorpost.com. Respeita tebes Ita Nia opiniaun. Laran luak no uza etika bainhira hatoo opiniaun. Opiniaun iha Ita Nia responsabilidsde, tuir lei ITE.

Varanda
Kategoria
Video
Buka
Watch
Facebook
error:
Simu Notifikasaun Hosi Timor Post Online! OK No