ADVERTISEMENT

Assanami: TL Nasaun Kosteiru, Presiza Kuidadu Biodiversidade Tasi Laran

Hermengildo Da Costa - Ekonomi · Nasionál
Jornalista : Joel De Jesus/Noemia Pinto
Editor : Hermenegildo da Costa Tilman
  • Share

Dili (Timor Post com)— Vise Primeiru Ministru no Ministru Asuntu Dezenvolvimentu Rurais, Mariano Assanami Sabino iha komemorasaun festival biodiversidade hatete Timor-Leste nu’udar nasaun kosteiru (nasaun ho illa ki’ik” iha sudeste aziátiku ne’e.  

“Tasi nu’udar propriedade komún (ema hotu bele asesu ho livre. Tanba ida ne’e presiza kooperasaun jere didi’ak ita nia riku soin iha tasi tanba iha poténsia barak. Bainhira jere ho di’ak sustentavel no partisipativu bele determina ita nia estadu, ita nia ekonomia no ita nia futuru”. Dehan Vise PM, Mariano Asanami Sabino iha Jardín BJ Habibe Bidau Santana Dili, Segunda (20/11).

ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA


Vise PM ne’e haktuir, presiza salva ai-parapa sira labele tesi arbiru tanba aiparapa sai knuuk (fatin) ba ikan, kadiuk, boek, inklui ular tasi sira no prevene erozaun inklui barreira ba invazaun tasi-been, anin, laloran boot no tsunami.

Lee Mós :
ADB Apoiu Tan $3 Milloes ba Setór Kafé iha TL

“Ohin loron ita opta ekonomia azúl (Blue Economy) katak  tuir saida mak ita nia Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão dehan Timor-Leste iha tasi ida ne’ebé riku ho buat oioin. Tanba ne’e presiza ita kuidadu poténsia ekonomia azúl sira hanesan peska, turizmu, portu no transporte maritima tenke kuidadu”.

Asanami dehan, atu asegura ekonomia azúl ou biodiversidade iha tasi timor presiza ita hotu nia konsiderasaun soe lixu iha nia fatin labele soe arbiru mota tun lori ba halo fo’er tasi.

“Ita hotu kontribui hamutuk hodi kuidadu ita nia biodiversidade sira iha tasi laran, bainhira ita mak soe foer iha mota lakontrola maka ita sei estraga ita nia ambiente liu-liu Ita nia biodiversidade sira ne’ebe moris iha tasi laran”. Hakotu.

Loron ohin ita mos sei husik lenuk ba iha tasi laran signifika iha tasi laran buat neen ita Han Ita bele kaer no buat ne’ebe presiza proteje tenke proteje no kuidadu nafatin.

Lee Mós :
Xanana: Ai-rin Estadu Atu Monu, Vota CNRT Salva Estadu

“Ita presiza asegura ai-parapa sira tanba ita-nia nasaun hanesan illa ne’ebé iha zona kosteira, tanba ne’e ai-parapa ne’e importante tebes,” nia subliña.

Tuir dadus ekosistema ai-tasi nian importante hodi fó benefísiu ekonómiku ba povu Timor-Leste, liuliu abitante sira ne’ebé moris iha tasi ninin.

Ai-tasi sira iha Timor-Leste hatudu distribuisaun luan tuir kosta norte no súl iha terriróriu ho área kobertura maizumenus ektare 1.300.

Dezde dékada 1940 to’o 2015 ekosistema ai-tasi sira hetan impaktu maka’as hosi esplorasaun ba agrikultura, Madeira, no atu harii hela-fatin.

Enkuantu porsentu 90 hosi Timor-Leste nia ekosistema ai-tasi sira ho estimativa maizumenus ektare 9.000 mak lakon ona tanba presaun antropojéniku (maihosi atividade umana).

Governu Timor-Leste no PNUD nia alvu halo rekuperasaun ai-parapa iha área kosteira sira ho ektare 3.000 no daudaun atinje ona ektare 1.700 no kontinua konserva ai-parapa iha Timor-Leste.

Lee Mós :
Espesiál Olímpiku Realiza Workshop ba Atleta Sira ho Família

Governu mós hala’o formasaun hodi hasa’e komunidade nia kapasidade, liuhosi treinamentu iha área agro-florestál no ortikultura, nune’e bele enkoraja komunidade sira hadomi ambiente.

Mensajen ba maluk hotu, labele Soe fo’er plástiku kalén ka fo’er kualkér iha mota, ita hotu kontribui hamutuk hodi kuidadu ita nia bio diversidade sira iha tasi laran, bainhira ita mak soe fo’er iha mota la kontrola maka ita sei estraga ita nia ambiente liu-liu bainhira tempu udan foer sira sei ba hotu tasi estraga ita nia biodiversidade sira ne’ebé moris iha tasi laran.

 603 total views,  3 views today

Oinsa Ita nia Reaksaun iha Notisia Nee?
Like
Love
Haha
Wow
Sad
Angry
You have reacted on “Assanami: TL Nasaun Kosteiru, Presiza Kuidadu B…” A few seconds ago

Bele hare Video Seluk :
  • Share
ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA

Notisia Timorpost Seluk


Komentariu :
Timorpost.com. Respeita tebes Ita Nia opiniaun. Laran luak no uza etika bainhira hatoo opiniaun. Opiniaun iha Ita Nia responsabilidsde, tuir lei ITE.

Varanda
Kategoria
Video
Buka
Watch
Facebook
error:
Simu Notifikasaun Hosi Timor Post Online! OK No